سرور یک نرم افزار یا دستگاه کامپیوتری است که خدماتی را به برنامه کامپیوتری دیگر و کاربر آن که به عنوان کلاینت نیز شناخته می‌شوند، ارائه می‌دهد. در یک دیتاسنتر، کامپیوتر فیزیکی که یک سیستم عامل سرور روی آن اجرا می‌شود نیز اغلب به عنوان سرور نامیده می‌شود. آن دستگاه ممکن است یک سرور اختصاصی باشد یا برای مقاصد دیگر استفاده شود.
عبارت سرور می‌تواند به ماشین فیزیکی، ماشین مجازی یا نرم افزاری که خدمات سرور را ارائه می‌دهد اشاره کند. نحوه عملکرد سرور مجازی بسته به نحوه استفاده از کلمه سرور، به طور قابل توجهی متفاوت است.
تاریخچه سرورهای مجازی
اختراع فناوری مجازی‌سازی به دهه 1970 میلادی برمی‌گردد که این اختراع توسط IBM انجام شده است. شرکت IBM با ایجاد ابزاری به کاربران مختلف اجازه به اشتراک‌گذاری منابع یک رایانه واحد را می‌دهد و سه دهه زمان برد تا پردازنده‌ها در هر فاصله 18 ماهه، قدرتی دو برابری پیدا کنند. در اواسط دهه 2000 بودیم که اینترنت رشد چشمگیری را دنبال می کرد و کسب و کارها تمایل زیادی روی سرمایه‌گذاری برای فناوری‌های رایانه‌ای داشتند. در این دوره فناوری مجازی‌سازی توانست خود را به سطحی برساند به طوری‌که هایپروایزرها قابلیت به اشتراک‌گذاری کارآمد و با اعتماد بالای سخت افزارها، نرم افزارها، ماشین‌ها و سرورهای مجازی را داشتند. قبل از آن اجرای برنامه‌ها روی سرورهای فیزیکی بود که در این حالت به طور میانگین فقط 15 درصد از ظرفیت سرورها مورد استفاده قرار می‌گرفت درحالی‌که می‌توان چهار سرور مجازی را روی یک سرور فیزیکی قرار داد و با اشتراک‌گذاری منابع از حدود 60 درصد ظرفیت سرور استفاده کرد.
سرور مجازی یا VPS چیست؟
یک سرور خصوصی مجازی، که به عنوان VPS نیز شناخته می‌شود، به عنوان یک محیط مجازی و ایزوله روی یک سرور فیزیکی عمل می‌کند که متعلق به ارائه دهنده ابر یا میزبانی وب است. میزبانی VPS از فناوری مجازی سازی برای تقسیم یک سرور فیزیکی به چندین محیط سرور خصوصی استفاده می‌کند که منابع را به اشتراک می‌گذارند.
معرفی کاربردهای یک سرور مجازی
سرورهای مجازی توانایی ارائه خدمات بسیاری را دارند. برای مثال تریدرهایی که مشغول فعالیت در بازارهای جهانی هستند با استفاده از سرور مجازی می‌توانند آیپی ایران را مخفی کنند یا اینکه برنامه‌نویس‌ها با کمک VPS و با استفاده از آن فضایی برای تست کدهای خود ایجاد می‌کنند. همچنین تبدیل آن به سرور گیم و میزبانی سایت‌هایی با ترافیک بالا ازجمله کاربردهای سرور مجازی است. کاربردهای فراوانی برای VPS وجود دارد که تعدادی دیگر از آنها عبارت‌اند از:
- جایگزین VPN
- سرور ایمیل
- دیتایس سرور
اکثر سازمان‌ها از سرورهای مجازی برای کاهش هزینه‌های سخت افزار سرور، برق و انرژی استفاده می‌کنند. سرورهای مجازی نقش کلیدی در ساخت برنامه ها، ابزارها یا محیط‌ها دارند.
انواع VPS
سه نوع اصلی مجازی سازی سرور وجود دارد: مجازی سازی کامل، مجازی سازی پارا و مجازی سازی در سطح سیستم عامل.
- مجازی سازی کامل
Hypervisor نوعی نرم افزار تخصصی است که برای مجازی سازی کامل سرور استفاده می شود. هایپروایزرهای مختلفی در دسترس هستند، بنابراین قبل از نهایی کردن خرید سرور مجازی، مطمئن شوید که نیازهای خود را با ویژگی‌های موجود مقایسه کنید.
- مجازی سازی پارا
تفاوت عمده بین مجازی سازی کامل و پارا در این است که هر سیستم عامل روی سرور از حضور یکدیگر آگاه است. این قابلیت به کل شبکه اجازه می‌دهد تا برای مدیریت منابع با هم کار کنند. مهمترین مزیت مجازی سازی پارا این است که هایپروایزر برای کار کردن به منابع زیادی نیاز ندارد.
- مجازی سازی در سطح سیستم عامل
ابتدایی ترین شکل مجازی سازی سرور مجازی سازی، در سطح سیستم عامل است. هنگام استفاده از این روش محدودیت هایی وجود دارد، اما می‌توان آن را با منابع کمتری نسبت به مجازی سازی پارا یا کامل پیاده سازی و نگهداری کرد.
مزایا و معایب سرور مجازی (VPS)
مزایای سرور مجازی
- ابزارهایی برای ساده سازی، صرفه جویی در فضا، صرفه جویی در زمان و هزینه.
- مدیریت متمرکز و سازگاری کامل با برنامه ها.
- در دسترس بودن بیشتر و بازیابی آسان تر در صورت حادثه.
- امکان اجرای پشتیبان گیری و استفاده از چندین محیط سیستم عامل در یک کامپیوتر.
- دسترسی کنترل شده به داده‌های حساس و مالکیت معنوی با ایمن نگه داشتن آنها در داخل دیتاسنتر.
- انتقال سرورها به سخت افزار جدید به صورت کامل.
- قابلیت اطمینان و در دسترس بودن – خرابی نرم افزار، بر سایر سرویس‌ها تاثیر نمی گذارد.
- کاهش هزینه با استفاده از سرورهای مجازی کوچک روی یک سرور قدرتمندتر امکان پذیر است. قیمت سرور مجازی معمولا بسیار مقرون به صرفه است.
- انطباق با حجم‌های کاری مختلف که به سادگی قابل انطباق است. به طور معمول، نرم افزار مجازی سازی، منابع سخت افزاری را به صورت پویا بین یک ماشین مجازی و ماشین دیگر تقسیم می‌کند.
- پشتیبانی از برنامه‌های قدیمی: هنگامی که یک شرکت تصمیم می گیرد به سیستم عامل جدیدی مهاجرت کند، می‌توانید سیستم عامل قدیمی خود را در یک ماشین مجازی اجرا نمایید که هزینه مهاجرت را کاهش می‌دهد.
- کاهش هزینه‌های پرسنل، برق و سرمایش با استفاده کمتر از تجهیزات فیزیکی.
- استفاده بهتر از سخت افزار – اشتراک گذاری سخت افزار توسط ماشین‌های مجازی به تجهیزات بیکار کاهش می‌یابد.
- محیط‌های کاربری مستقل ایجاد می‌کند. جدا نگه داشتن همه چیز، به ویژه برای اهدافی مانند تست نرم افزار مفید است.
معایب VPS
- بزرگترین عیب سرورهای مجازی این است که اگر زمانی سرور آفلاین شود، تمام وب سایت‌های میزبانی شده توسط آن نیز از کار می‌افتند.
- مشکل دسترسی غیر مستقیم به سخت افزار، به عنوان مثال، کارت‌های خاص یا دستگاه‌های USB.
- عملکرد – در حال حاضر، هیچ روش تلفیقی برای اندازه گیری عملکرد محیط‌های مجازی وجود ندارد.
- وقتی چندین ماشین مجازی روی یک سرور اجرا می‌شوند، اگر رایانه‌ای که روی آن کار می‌کند فاقد قدرت کافی باشد، ممکن است با مشکل مواجه شود.
- مصرف رم بسیار زیاد. هر ماشین مجازی یک منطقه جداگانه از رم را اشغال می‌کند.
- به چندین حلقه در یک زنجیره نیاز دارد که باید به طور منسجم با هم کار کنند.
- استفاده زیاد از فضای دیسک، زیرا تمام فایل‌های سیستم عامل‌های نصب شده روی هر ماشین مجازی، فضای آن را اشغال می کند.
بررسی مزایا و معایب سرور مجازی ایرانی
شما با خرید سرور مجازی ایرانی به دلیل بعد مسافتی می‌توانید از سرعت بالاتری بهره‌مند شوید و فاصله شما از سرور از عوامل تأثیرگذار روی سرعت سایت است. همچنین هزینه‌ای که باید برای سرور مجازی داخلی پرداخت کنید نسبت به VPS خارجی کمتر خواهد بود. ازجمله معایب سرورهای داخلی می‌توان به کیفیت پایین شبکه دسترسی و عدم دسترسی به تعدادی از نرم افزارهای خارجی اشاره کرد.
بررسی مزایا و معایب سرور مجازی خارجی
شما با تهیه یک سرور مجازی خارجی می‌توانید سخت افزاری با کیفیت بهتر و پهنای باند گسترده‌تری داشته باشید. همچنین عدم تحریم سرورهای خارجی به شما اجازه می‌دهد تا دسترسی به نرم افزارها و امکانات بیشتر و به روزتری داشته باشید. البته بهتر است خطر تحریم سرورهای خارجی را در کشور ما هیچ‌گاه فراموش نکنید. علاوه بر این مسافت زیاد می‌تواند باعث بالا رفتن پینگ سرور و کند شدن سایتتان بشود. همچنین قیمت بیشتر سرورهای خارجی و بی‌ثباتی قیمت ارز در کشور ما از دیگر معایب سرورهای مجازی خارجی است.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید انواع سرور مجازی
در چه مواقعی می‌توان به سراغ سرور مجازی برای میزبانی سایت‌ها رفت؟
برای اینکه بخواهید میزبانی سایت خود را از هاست اشتراکی به سرور مجازی تغییر دهید حتماً لازم است تا موقعیت لحظه‌ای سایتتان را ارزیابی کنید. درصورتی‌که شاهد تغییر اتفاقات زیر بودید باید هاستینگ را تغییر دهید در غیر این صورت بهتر است با همان میزبان قبلی به کار خود ادامه دهید:
- نسبت به امنیت سایت خود نگران هستید و لازم است تا اقدامات مراقبتی بیشتری را به کارگیرید.
- سرعت سایتتان بسیار پایین آمده است.
- حجم بسیار زیادی از ترافیک را تجربه می‌کنید.
- فروشگاه آنلاین شما روزبه روز در حال پیشرفت است.
- قصد نصب نرم افزارهای سفارشی را دارید.
- برای مدیریت یک سرور اختصاصی، پول و دانش کافی ندارید.
- از طرف سرور با ارورهای مختلفی روبه رو می‌شوید.
- به عنوان یک وبمستر فعالیت می‌کنید و مشتریان شما روزبه روز در حال بیشتر شدن هستند.
هر کدام از موارد بالا که برای شما رخ دهد، یعنی لازم است به سرور مجازی مهاجرت کنید.
چه کسانی نیازی به سرور مجازی ندارند؟
در بخش قبلی توضیح دادیم که چه افرادی به چه دلایلی می‌توانند به سراغ استفاده از سرورهای مجازی بروند. حال در این بخش مواردی که نیاز به استفاده از سرور مجازی ندارند را توضیح خواهیم داد. در حالت کلی کسب و کارهایی که از ویژگی‌های زیر برخوردار نیستند نباید به سراغ تهیه VPS بروند:
- کسب و کارهایی که دانش فنی لازم را ندارند و قصد ندارند هزینه VPS مدیریت شده را پرداخت کنند.
- کسب و کارهای تازه پا گرفته با بودجه محدود
- کسب و کارهایی که نیاز به توان کامل یک سرور دارند.
نحوه کار سرور مجازی VPS چگونه است؟
این روش تنها راه برای قرار دادن چندین حساب میزبانی روی یک سرور فیزیکی نیست. هاست اشتراکی نیز این کار را انجام می‌دهد. با این حال، چند تفاوت اساسی وجود دارد.
در یک هاست اشتراکی، تمام وب سایت‌های میزبانی شده بر روی آن، قدرت محاسباتی را بر اساس اولین درخواست در صف، دریافت می‌کنند. آنها از منابع یکسانی به طور همزمان استفاده می‌کنند و اگر چند وب سایت بزرگتر رشته‌های CPU و حافظه زیادی را به طور همزمان مصرف کنند، ممکن است هیچ منبعی برای سایر حساب‌ها باقی نماند.
نحوه کار یک VPS کاملاً متفاوت است. ارائه دهنده هاست شما از فناوری مجازی سازی برای راه اندازی یک محیط کاملا ایزوله برای وب سایت شما استفاده می‌کند. سرورهای مجازی از طریق چیزی به نام Hypervisor ایجاد و مدیریت می‌شوند.
بیشتر بخوانید: فضای ابری چیست؟
هایپروایزر را می‌توان روی خود سرور فیزیکی یا دست بالای سیستم عامل آن نصب کرد. وظیفه آن ایجاد لایه مجازی سازی است که VPS شما را از زیرساخت اصلی و از سایر ماشین‌های مجازی جدا می‌کند.
این قابلیت VPS شما را قادر می‌سازد تا به عنوان یک ماشین کاملاً مستقل عمل کند. که یکی از مزایای اصلی VPS را نمایش می دهد.
از طریق Hypervisor، ارائه دهنده میزبانی شما، پارامترهای سرور مجازی را تنظیم می‌کند. آنها تعداد هسته‌های CPU و مقدار RAM و فضای ذخیره سازی مربوطه را تعیین می‌کنند. برخلاف هاست اشتراکی، این منابع منحصراً برای سرور شما محفوظ است. این منابع تضمین شده، عملکرد را بسیار مناسب تر می‌کند.
از آنجایی که سرور مجازی شما مانند یک ماشین فیزیکی معمولی عمل می‌کند، آدرس IP اختصاصی خود را نیز دارد. هایپروایزر آن را به سرور مجازی اختصاص می‌دهد و متخصصان پشتیبانی سرور شما، سیستم عامل را نصب می‌کنند.
اکثر سرورهای اشتراکی میزبانی وب، روی لینوکس اجرا می‌شوند، اما فناوری مجازی سازی به ارائه دهندگان سرور این امکان را می‌دهد که ویندوز یا حتی macOS را روی VPS شما نصب کنند.
تفاوت سرور مجازی و سرور اختصاصی چیست؟
یک ماشین مجازی در سرور VPS، منابع اختصاصی ثابتی را دریافت می‌کند که می‌تواند توسط مشتری در یک محیط ایزوله استفاده شود. از سوی دیگر، در یک سرور اختصاصی، کل سرور فیزیکی توسط یک کلاینت خریداری می‌شود و به طور اختصاصی برای هدف موردنظر استفاده می‌گردد.
تفاوت VPS و هاست اشتراکی
هاست اشتراکی یکی از کاربردی‌ترین سرویس‌های میزبانی به حساب می‌آید. در این سرور تعدادی از کاربران می‌توانند از منابعی مانند هارد، رم و پردازنده به طور مشترک استفاده کنند.مجازی و هاست اشتراکی این است که در هاست اشتراکی منابع برای هر کاربر به طور جداگانه و کاملا اختصاصی نیست. چراکه در صورت استفاده از هاست اشتراکی فعالیت دیگر کاربران می‌تواند روی عملکرد سایت شما تأثیرگذار باشد. برای مثال با افزایش ترافیک ناگهانی وب‌سایت یکی از کاربران، احتمال کاهش سرعت بارگذاری سایت شما وجود دارد. البته قیمت پایین‌تر هاست اشتراکی را می‌توان به عنوان مزیت آن در نظر گرفت.
تفاوت میان VPS و VPS ابری
ابتدا بهتر است با مفهوم سرور ابری آشنا شویم. سرور ابری نوعی سرور مجازی به حساب می‌آید که پیاده‌سازی آن در یک پلتفرم رایانش ابری صورت می‌گیرد. در این پلتفرم شما تنها در ازای سرویس ابری هزینه می‌دهید و مدیریت زیرساخت‌ها ساده‌تر خواهد بود و در صورت توسعه کسب و کارتان، به راحتی قابلیت ارتقاء منابع وجود دارد.
حال به بررسی تفاوت VPS و VPS ابری می‌پردازیم. یک سرور مجازی ابری منابع و فضای موردنیاز متناسب با سایت شما را به جای یک سرور اختصاصی از چندین سرور متفاوت قابل دریافت خواهد کرد. درواقع در صورت بروز هر مشکلی برای سرور یا سخت افزار می‌توانید خیلی سریع به سرور دیگر سوئیچ کرده و به ادامه کار خود بپردازید، اما در سرور مجازی معمولی، VPSها تنها از یک سرور اختصاصی استفاده می‌کنند و تقسیم‌بندی منابع روی یک سرور انجام می‌گیرد. درواقع در صورت بروز هر مشکلی برای سرور یا سخت افزار می‌توانید خیلی سریع به سرور دیگر سوئیچ کرده و به ادامه کار خود بپردازید، اما در سرور مجازی معمولی، VPSها تنها از یک سرور اختصاصی استفاده می‌کنند و تقسیم‌بندی منابع روی یک سرور انجام می‌گیرد.
تفاوت VDS و VPS
VDS Virtual Dedicated) Server) به معنای سرور اختصاصی مجازی است. دسترسی به VDS از طریق اینترنت ممکن است و تفاوت اصلی آن با VPS این است که رم و پردازنده، یعنی منابع به صورت کامل در اختیار کاربر قرار خواهد گرفت. VDS به عنوان یک سرویس ابری محبوب شناخته می‌شود و سازمان‌های بزرگ قادر خواهند بود که به منظور میزبانی برنامه‌های تحت وب و استقرار و توسعه از آن به عنوان جایگزین سرور اختصاصی استفاده کنند.
انواع سرور مجازی بر اساس موقعیت جغرافیایی
دیتاسنترها موقعیت جغرافیایی VPS ها را مشخص می‌کنند. برای مثال در صورت خرید سروری که دیتاسنتر آن در کشور خودمان باشد مانند دیتاسنتر پارس آنلاین و آسیاتک، شما سرور مجازی ایرانی دارید یا اگر یک سرور مجازی هلندی داشته باشید به احتمال‌زیاد آن در دیتاسنتر OVH هلند قرار می‌گیرد. به این‌ترتیب موقعیت جغرافیایی بقیه VPS ها نیز با توجه به دیتاسنتر آن منطقه تعیین می‌شود.
انواع سرور مجازی براساس مدیریت
(سرور مجازی مدیریت شده – سرور مجازی مدیریت نشده) میزبانی VPS مدیریت شده معمولاً شامل خدمات اضافی و پشتیبانی از سمت ارائه دهنده سرور است، در حالی که میزبانی VPS مدیریت نشده، اینگونه نیست. اگر در مدیریت سرور خود راحت نیستید، یا زمان یا تخصص لازم برای انجام این کار را ندارید، میزبانی VPS مدیریت شده ممکن است گزینه بهتری برای شما باشد.
بیشتر بخوانید: هاست ابری چیست؟ مزایا، معایب و نحوه کار آن چگونه است؟
انواع سرور مجازی بر اساس سیستم عامل
دو سیستم عامل محبوب لینوکس و ویندوز، در بیش از 60 درصد از تمام وب سایت ها استفاده می گردند و بسیاری از آنها در یک VPS مدیریت می شوند.
هنگام انتخاب بین میزبانی VPS لینوکس و میزبانی VPS ویندوز مدیریت شده، باید فناوری به کار رفته در هر کدام را بدانید. بیایید به تعریف مختصر هر کدام از آنها بپردازیم:
- میزبانی ویندوز: در این فناوری VPS، ویندوز را در قالب سیستم عامل سرور مورد استفاده قرار می دهد و برای ابزارهای مدیریت پایگاه داده و وب سایت به مایکروسافت متکی است.
- میزبانی لینوکس: VPS در این نوع فناوری، از Linux در قالب سیستم عامل سرور استفاده می کند و بر پلتفرم های پایگاه داده و ابزارهای برنامه نویسی متن باز وب متکی است.
تفاوت vpn با vps
از VPN فقط برای حفظ امنیت داده‌های شما هنگام مرور اینترنت استفاده می‌شود. از طرفی، VPS سرویسی است که توسط یک شرکت میزبان برای میزبانی وب سایت یا نرم افزار ارائه می‌شود. اگرچه ممکن است از VPS برای اتصال به اینترنت استفاده کنید، اما به طور ذاتی اطلاعات شما را ذخیره نمی‌کند.