اینترنت و فضای مجازی، در کنار مزایای متعدد و فوق‌العاده، می‌توانند برای کودکان آسیب‌زا و نامناسب باشد. درواقع در این فضا، محدودیت، هیچ‌گونه معنا و مفهومی ندارد و شما میتوانید در کمتر از چند ثانیه، به همه نوع محتوایی دسترسی داشته باشید. برخی از افراد بر این باورند که تمام شبکههای اجتماعی و نرم‌افزارهای موجود در این زمینه، نیاز به یک نسخه مناسب کودک دارند تا تمام محدودیت‌های موردنیاز بر روی آنها اعمال شده باشد، اما باز هم این موضوع نمیتواند به اندازه کافی کارساز باشد. در ادامه به آموزش محدود کردن دسترسی کودکان به اینترنت می‌پردازیم تا بتوانید همه‌چیز را بر اساس اصول تربیتی کودک خود مدیریت کنید.
نحوه قفل کردن سرچ گوگل
می‌دانیم که گوگل یکی از ساده‌ترین راه‌های دسترسی به اینترنت بوده که بسیاری از افراد از آن استفاده می‌کنند. این موتور جست‌وجو بدون محدودیت می‌تواند سایت‌های موردنیاز را در اختیار شما بگذارد. لازم به ذکر است که امروزه در ایران، محدودیت‌هایی برای دسترسی به برخی از سایت‌ها در این برنامه به وجود آمده است. برای اینکه بتوانید به محدود کردن دسترسی کودکان به اینترنت بپردازید، میتوانید از قفل کردن سرچ گوگل شروع کنید. به صورت کلی همه محتواهای موجود در این موتور جست‌وجو مناسب رده‌های سنی مختلف نیستند و با وجود فیلترشکن‌های متعددی که در اختیار کاربران قرارگرفته‌اند، افراد به سادگی می‌توانند به تمام این محتواها دسترسی داشته باشند. شما میتوانید صرفا با چند حرکت ساده، دسترسی را برای کودکان خود محدود کرده و یک فضای امن برای آنها در این زمینه به وجود آورد.
برای این کار کافی است مرورگر گوشی یا تبلت خود را بازکرده و آدرس google.com را سرچ کنید در پایین صفحه گزینه ای به نام Searchمشاهده خواهید کرد بر روی گزینه تنظیمات کلیک کنید با چند گزینه مواجه خواهید شد بر روی Search Setting fckdn تا گزینه Safe Search Filter را در این منو پیدا کنید. در این حالت به صورت پیش‌فرض در وضعیتی قرار دارد که همه منابع را به کاربر نشان می‌دهد. پس شما میتوانید روی گزینه Hide explicit results کلیک کنید. در این حالت سایت‌ها و منابعی که محتوای غیراخلاقی و نامناسب برای کودکان دارند، نمایش داده نمی‌شوند. به همین راحتی شما میتوانید تنها با اعمال کردن این تغییرات، یک محیط مناسب و ایمن برای فعالیت کودکان خود فراهم کنید. در این حالت حتی با فیلترشکن هم نمی‌توان با محتوای چنین سایت‌هایی دسترسی داشت.
استفاده از قابلیت مک فیلتر
یکی دیگر از روش‌هایی که در راستای محدود کردن دسترسی کودکان به اینترنت میتوانید در نظر داشته باشید، استفاده از قابلیت مک فیلتر است. در این حالت میتوانید دسترسی دستگاه‌های موردنظر خود را به شبکه وای فای مسدود کنید تا کودکان به غیراز کنترل شما به اینترنت دسترسی نداشته باشند. برای استفاده از این روش باید به سراغ تنظیمات موجود در پنل مدیریت روتر یا وای فای خود بروید. به صورت کلی این قابلیت را می‌توانیم در بخش تنظیمات بی‌سیم یا وایرلس با عنوان MAC Filter پیدا کنید. بعد از پیدا کردن این گزینه، آن را در حالت فعال قرار دهید.
بعد از روشن کردن این قابلیت، با گزینه‌ای روبه رو می‌شوید که امکان مسدود کردن دستگاه‌های خاصی را به شما می‌دهد. در این حالت شما میتوانید برخی از دستگاه‌های خاص را مسدود کرده و یا اینکه برعکس، تمامی دستگاه‌ها به جز موارد خاص واردشده را مسدود بکنید. برای مسدود کردن دستگاه باید مک آدرس آن را بدانید. مک آدرس درواقع یک کد 12 رقمی و منحصربه فرد دستگاه بوده که شما میتوانید آن را از لیست دستگاه‌هایی که به مودم متصل هستند، پیدا کنید.
این فهرست در بخش نقشه شبکه، لیست سرویس‌گیرنده‌ها قرار دارد و شما میتوانید به سادگی به آن دسترسی داشته باشید. بعد از پیدا کردن مک آدرس هر دستگاه، به راحتی میتوانید آن را به فهرست دستگاه‌های مسدود شده اضافه کرده و اتصال دستگاه به اینترنت را قطع کنید. در صورتی که از مودم دو بانده استفاده می‌کنید، توصیه می‌کنیم که این عملیات را برای هر دو باند آن انجام دهید.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل خرید گوشی آیفون
تنظیمات امنیتی گوشی
در بسیاری از مواقع ممکن است برای دسترسی به اینترنت از مودم استفاده نکرده و افراد به سراغ اینترنت‌های همراه بروند. در چنین مواقعی باید از طریق تنظیمات امنیتی گوشی و دستگاه‌های مختلف بروید تا بتوانید به محدود کردن دسترسی کودکان به اینترنت بپردازید. در کنار گوگل، کودکان معمولا از شبکههای اجتماعی مختلف مانند اینستاگرام و … نیز استفاده می‌کنند. این فضاها نیز برای کودکان مناسب نبوده و باید توسط والدین، محدودیت مناسبی برای آنها اعمال شود. در راستای امن کردن این شبکه‌ها کافی است تنظیمات خاصی را بر روی دستگاه موردنظر اعمال کنید. این تنظیمات محدودیتی نداشته و شما میتوانید برای دستگاه‌های اندرویدی و آیفون از آنها بهره ببرید. در ادامه به صورت کامل این فرایند را آموزش می‌دهیم تا در مواقع موردنیاز بتوانید از آنها استفاده کنید.
تنظیمات گوشی آیفون
برای محدود کردن دسترسی کودکان به اینترنت و شبکههای اجتماعی در گوشیهای آیفون باید وارد تنظیمات گوشی شده و سپس گزینه Screen Time را از بین موارد موجود در این بخش انتخاب کنید. در این قسمت در انتخاب صفحه بخشی وجود دارد که شما میتوانید از طریق آن برای نرم‌افزارها و نمایش آنها، پسورد تعریف کنید. بر این اساس شما این امکان را دارید که به صورت کامل دسترسی فرزند خود به شبکههای اجتماعی را محدود کرده و به خوبی کنترل کنید. همچنین قابلیتی وجود دارد که شما میتوانید این ابزارها را بر اساس رده سنی فرزند خود فیلتر کنید. بر این اساس فرزند شما حتی توانایی دانلود این برنامهها از اپ استور را نیز نخواهد داشت.
برای استفاده از این قابلیت‌های محدودکننده، باید وارد بخش Content & Privacy Restrictions شوید. سپس گزینه Content Restrictions را انتخاب کنید. در صورتی که قبلا برای برنامهها خود پسورد تعریف کرده باشید، در این قسمت باید پسورد را وارد کنید تا بتوانید وارد منو شوید. بر این اساس فرزند شما نمیتواند وارد تنظیمات شده و با دست‌کاری این بخش، پسوردهای تعریف شده را غیرفعال کند. سپس وارد بخش Apps شده و برای نرم‌افزارهایی که روی گوشی خود دارید، محدودیت و رده سنی لازم را تعریف کنید.
در صورتی که این قابلیت را روی گوشی خود فعال کنید، تمام برنامه‌هایی که دارای محدودیت سنی هستند، در منوی گوشی نمایش داده نمی‌شوند و فرزند شما به هیچ عنوان نمیتواند به آنها دسترسی داشته باشد. بعدازاینکه کار کودک با گوشی شما تمام شد، میتوانید دستگاه را به حالت عادی خود بازگردانید. این امکان برای شما وجود دارد تا این محدودیت رده سنی را در گوشی فرزندتان فعال کنید تا همیشه محدودیت دسترسی به این برنامهها در این دستگاه وجود داشته باشد.
تنظیمات گوشی اندروید
همان‌طور که اشاره کردیم، این قابلیت در گوشیهای اندرویدی نیز وجود دارد و شما میتوانید از آن بهره ببرید. در این زمینه کافی است وارد پلی استور دستگاه شده و سپس اکانت کاربری خود را انتخاب کنید. در مرحله بعدی وارد بخش تنظیمات کاربری خود یا فرزندتان بشوید. در این بخش میتوانید گزینه Family را پیدا کنید. این گزینه امکان تعریف کردن رده سنی و محدودیت‌های لازم را به شما می‌دهد و دقیقا مشابه با دستگاه‌های آیفون، میتوانید ابزارها و نرم‌افزارهای مختلف را متناسب با رده سنی کودک خود، فیلتر کنید.
در این قسمت گزینه‌ای با عنوان Parental Controls وجود دارد که به معنای کنترل والدین بوده و با همین هدف نیز به کار گرفته می‌شود. باید وارد این بخش شده و پسورد موردنظر خود را وارد کنید. سپس در بخش Apps & Games باید تمام برنامه‌های موردنظر خود را انتخاب کنید تا این گزینه‌ها حتی برای دانلود کردن هم به فرزند شما نمایش داده نشوند. با همین چند مرحله به سادگی میتوانید امنیت کودکان خود را در فضای مجازی تا حد زیادی ارتقا دهید تا به هیچ عنوان به محتواهایی که برای سن آنها مناسب نیست، دسترسی نداشته باشند.
استفاده از برنامه‌های کنترل والدینی
در کنار روش‌های معرفی شده در بخش‌های قبلی، اپلیکیشن های مختلفی نیز در این زمینه ارائه شده‌اند که شما میتوانید از طریق آنها به محدود کردن دسترسی کودکان به اینترنت بپردازید. بر این اساس شما این امکان را دارید که زمان استفاده از دستگاه را نیز مدیریت کرده و همچنین برنامه‌های در حال استفاده، موقعیت مکانی دستگاه، کنترل مرورگر، مسدودسازی برنامهها و وبسایتهای مختلف نیز دیگر قابلیت‌های این برنامهها هستند.
شما تنها از طریق جستوجوی عبارت parental control در گوگل پلی یا اپ استور، به سادگی میتوانید برنامه‌های مختلفی را در این زمینه دانلود کرده و مورداستفاده قرار دهید. لازم به ذکر است که اغلب برنامه‌های موجود در این زمینه ایرانی نیستند و شما برای استفاده از آنها در اکثر مواقع باید هزینه ماهیانه پرداخت کنید. از بهترین گزینه‌های موجود در این راستا می‌توانیم موارد زیر را معرفی کنیم که درصد رضایتمندی بالایی نسبت به سایر گزینه‌های موجود دارند.
- Qustodio
- KuuKla Parental Control
- SecureTeen Parental Control Ap
- نرم‌افزار باغچه
سخن پایانی
فضای مجازی و شبکههای اجتماعی، این روزها بدون کوچک‌ترین محدودیتی، محتواهای متنوعی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. شما به عنوان والدین یک کودک باید به این موضوع توجه داشته باشید که اغلب این برنامهها و وب‌سایت‌ها، دارای رده سنی هستند و کودک شما به هیچ عنوان نباید از سنین پایین به این محتواها دسترسی داشته باشد. همین موضوع باعث شده تا روش‌های مختلفی برای محدود کردن دسترسی کودکان به اینترنت ارائه شود. شما با چهار روش تنظیمات روتر، تنظیمات مرورگر، تنظیمات گوشی و دانلود برنامه‌های محدودکننده، میتوانید اقدامات مربوط به این زمینه را انجام دهید. در بخش‌های قبلی به صورت کامل به معرفی راهکارهای موجود در این زمینه پرداختیم.
