دارک وب و دیپ وب چیست؟ دارک وب مجموعه ای پنهان از سایت‌های اینترنتی است که فقط توسط یک مرورگر خاص در دسترس هستند. شبکه دارک وب برای ناشناس و خصوصی نگه داشتن فعالیت‌های اینترنتی استفاده می‌شود که می‌تواند برای کارهای قانونی و غیرقانونی مفید باشد. برخی افراد از آن برای فرار از سانسور دولتی استفاده می‌کنند، همچنین در مواردی برای فعالیت‌های غیرقانونی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دیپ وب (Deep Web) چیست؟
دیپ وب در زیر سطح قرار دارد و تقریباً 90٪ از تمام وب سایت‌ها را تشکیل می‌دهد. مانند قسمتی از یک کوه یخ در زیر آب است که بسیار بزرگتر از بخش سطحی آن می‌باشد. در واقع، این وب پنهان آنقدر بزرگ است که نمی توان تعداد صفحات یا وب سایت‌هایی که به صورت همزمان فعال هستند را دقیقاً شناسایی نمود.
در حالی که بسیاری از رسانه‌های خبری از «دیپ وب» و «دارک وب» به جای یکدیگر استفاده می‌کنند اما بسیاری از بخش‌های دیپ وب کاملاً قانونی و ایمن هستند. همه چیز از پست‌های وبلاگی که در حال بررسی هستند و صفحاتی که مجددا طراحی می‌شوند تا صفحاتی که هنگام پرداخت آنلاین به آنها دسترسی پیدا می‌کنید، بخشی از دیپ وب هستند. این موارد هیچ تهدیدی برای رایانه یا ایمنی شما ایجاد نمی‌کنند. بیشتر این صفحات برای محافظت از اطلاعات و حریم خصوصی کاربران پنهان می‌شوند.
دارک وب (Dark Web) چیست؟
دارک وب به سایت‌هایی اطلاق می‌شود که ایندکس نشده‌اند و فقط از طریق مرورگرهای وب خاص در دسترس هستند. دارک وب که به طور قابل توجهی کوچکتر از وب معمولی است، بخشی از دیپ وب در نظر گرفته می‌شود. همان اقیانوس و کوه یخ را تصور کنید، دارک وب قله پایین کوه یخ در زیر آب خواهد بود.
با این حال، دارک وب بخش بسیار پنهانی از دیپ وب است که کمتر کسی می‌تواند با آن ارتباط برقرار کند یا حتی آن را مشاهده نماید. به عبارت دیگر، دیپ وب همه چیز زیر سطح که هنوز از طریق یک نرم افزار مناسب در دسترس است، از جمله دارک وب را پوشش می‌دهد.
شهرت دارک وب اغلب با اهداف مجرمانه یا محتوای غیرقانونی و سایت‌های «trading» مرتبط است که کاربران می‌توانند کالاها یا خدمات غیرقانونی را خریداری کنند. با این حال، بخش‌های قانونی نیز از این چارچوب استفاده کرده اند.
تاریخچه پیدایش دارک وب
دارک وب برای اولین بار به طور رسمی در اوایل دهه 2000 همراه با ایجاد Freenet ظاهر شد که توسط ایان کلارک برای ایمن‌سازی کاربران در برابر مداخله دولت و حملات سایبری توسعه داده شد. این سیستم، که هنوز هم در دسترس است، به کاربران اجازه می‌دهد آزادانه و بدون امکان ردیابی آنلاین، ابراز نظر کنند.
مرورگر دارک وب
دارک وب زمانی قلمرو هکرها، افسران مجری قانون و مجرمان سایبری بود. با این حال، فناوری‌های جدید مانند رمزگذاری و مرورگرهای ناشناس مانند Tor، این امکان را برای هر کسی فراهم کرده‌اند که در صورت تمایل، وارد دنیای دارک وب شوند.
مرورگر شبکه Tor، دسترسی کاربران را برای بازدید از وب‌سایت‌ها از طریق اپراتور «.onion» فراهم کرده است. این مرورگر سرویسی است که ابتدا در اواخر دهه 1990 توسط آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی دریایی ایالات متحده توسعه یافت.
Tor را مشابه مرورگرهایی مانند Google Chrome یا Firefox در نظر بگیرید. قابل ذکر است که مرورگر Tor به جای اینکه مستقیم‌ترین مسیر را بین رایانه شما و دیپ وب طی کند، از مسیری تصادفی و سرورهایی رمزگذاری شده به نام «nodes» یا «گره»، اتصال شما را برقرار می‌نماید. این موضوع به کاربران اجازه می‌دهد بدون ترس از ردیابی اقداماتشان یا افشای تاریخچه مرورگرشان، به دیپ وب متصل شوند.
بیشتر بخوانید: درگاه امن وب چیست؟
عواقب ورود به دارک وب چیست؟
اگر قصد استفاده از دارک وب برای اهدافی مانند حفظ حریم خصوصی دارید، ممکن است همچنان بپرسید: “آیا استفاده از دارک وب خطرناک است؟” متاسفانه، این مکان می‌تواند بسیار خطرناک باشد. در ادامه برخی از تهدیدات رایجی که ممکن است در دارک وب با آنها روبرو شوید، آورده شده است:
- بد افزار: نرم افزارهای مخرب و بدافزارها، به طور کامل در سراسر دارک وب فعال هستند تا کاربران ناآگاه را مانند سایر بخش‌های وب آلوده کنند.
- نظارت دولت: با توجه به اینکه بسیاری از سایت‌های مبتنی بر Tor توسط مقامات پلیس در سراسر جهان تحت نظارت قرار گرفته‌اند، خطر تبدیل شدن به هدف دولت در صورت بازدید از یک وب‌سایت خاص در دارک وب، وجود دارد.
- کلاهبرداری‌ها: برخی از خدمات ادعا شده مانند “hitmen” حرفه ای ممکن است صرفا کلاهبرداری باشند که برای سود بردن از مشتریان هدف طراحی شده اند. گزارش‌ها حاکی از آن است که دارک وب خدمات غیرقانونی بسیاری را ارائه می‌دهد، از ترورهای پولی گرفته تا قاچاق جنسی و اسلحه.
بیشتر بخوانید: سرور مجازی یا VPS چیست ؟ صفر تا صد سرور مجازی
نکات امنیتی برای ورود به deep web
اگر نیاز موجه یا قابل قبولی برای دسترسی به دارک وب دارید و تصمیم به استفاده از آن گرفته‌اید، باید مطمئن شوید که ایمن هستید.
5 نکته برای دسترسی ایمن به دارک وب:
- به هوش خود اعتماد کنید. برای جلوگیری از کلاهبرداری، باید با رفتار هوشمندانه از خود محافظت نمایید. همه آنطور که به نظر می‌رسند نیستند. ایمن ماندن مستلزم این است که مراقب باشید با چه کسی صحبت می‌کنید و به کجا می‌روید. اگر چیزی درست نیست، باید موقعیت را ترک نمایید.
- شخصیت آنلاین خود را از زندگی واقعی جدا کنید. نام کاربری، آدرس ایمیل، نام واقعی، رمز عبور و حتی کارت اعتباری شما هرگز نباید در هیچ جای دیگری از زندگی شما استفاده شود. در صورت لزوم، حساب‌های موقت و شناسه‌های جدید برای خود ایجاد کنید.
- از دانلود فایل‌های دارک وب خودداری کنید. احتمال آلوده شدن به بدافزار در قلمرو بی‌قانونی به نام دارک وب، به طور قابل توجهی بیشتر است. اسکن همزمان فایل از طریق یک نرم‌افزار آنتی ویروس، می‌تواند به شما کمک کند. در صورت تمایل به دانلود، فایل‌های دریافتی را به دقت بررسی کنید.
- ActiveX و Java را در تنظیمات شبکه غیرفعال کنید. این فریم‌ورک‌ها به دلیل تفحص و بهره‌برداری توسط هکرها، بدنام هستند. از آنجایی که در حال ورود به شبکه ای پر از تهدید هستید، باید از این خطر جلوگیری کنید.
- همواره دسترسی به دستگاهی که Tor در آن فعال است را محدود کنید. از فرزندان یا سایر اعضای خانواده خود محافظت نمایید تا به صورت تصادفی در معرض خطر قرار نگیرند. اگر شخصا علاقه مند هستید از دیپ وب دیدن کنید، می‌توانید این کار را انجام دهید اما اعضای خانواده و بچه‌ها نباید به آن نزدیک شوند.